آیین نامه حمل بار خطرناک

آئین نامه حمل بار مواد خطرناک

1-هر گونه عمليات حمل ونقل مواد خطرناك حداقل با رعايت تعاريف و ضوابط مندرج در اين دستورالعمل كه مهلم از قوانين و مقررات لازم الاجراي موجود مي باشد ، مجاز خواهد بود .

2- مواد خطرناك عبارتند از مواد منفجره ، آتش زا ، سمي ، سوزان( اسيدها و مواد مشابه ) ، گازهاي قابل اشتعال ( به صورت گاز يا مايع ) و به طور كلي موادي كه ذاتاً خطرزا باشند .

3- حمل مواد خطرناك با وسايل نقليه عمومي باربري در صورتي مجاز خواهد بود كه شرايط ايمني در وسايل مذكور رعايت شده باشد و يا محموله در وسيله نقليه در بست حمل شود .

4- وقتي فرستنده ، كالايي را با ماهيت خطرناك به حمل كننده تحويل  ميدهد بايد حمل كننده را از نوع دقيق  خطر و در صورت لزوم از اقدامات احتياطي كه بايد به عمل آيد مطلع سازد . در صورتي كه اين اطلاعات در بارنامه جاده اي ذكر نشده باشد ، مسئوليت اثبات اين كه حمل كننده از نوع خطراتي كه در حمل كالاي مورد بحث وجود داشته ، آگاه بوده است با ارايه دلايل ديگر به عهده فرستنده با گيرنده خواهد بود .

تبصره :

چنانچه حمل كننده از وجود كالاي با ماهيت خطرناك موضوع اين ماده آگاه نشده باشد مي تواند در هر زمان و در هر مكاني  كالا را تخليه كرده و يا آنرا از بين برده و يا خنثي نمايد ، بدون اين كه غرامتي از اين بابت بپردازد . علاوه بر اين فرستنده كالا مسئول جبران تمام هزينه ها و خسارتهايي است كه از تحويل چنين كالايي به منظور حمل يا از حمل آن حادث شود .

 5-شركتها و موسسات حمل و نقل جاده اي مكلفند سيتم مقابله با خطرات ناشي از حمل ماده خطرناك را كه به تاييد مقامات صلاحيت دار رسيده باشد در وسيله نقليه حامل مواد خطرناك تعبيه نمايند .

6- وسايل نقليه حامل مواد خطرناك بايد فقط سه چراغ قرمز الكتريكي  همراه داشته باشند و استفاده از وسايل آتش زا نظير فانوس نفتي و امثال آن به عنوان علائم هشدار دهنده ممنوع است .

7- شركتها و موسسات حمل ونقل جاده اي بايد بارهاي وسيله نقليه را طوري بارگيري و محكم ببندند كه هيچگونه خطر افتادن يا چكه كردن يا باز شدن و يا پخش شدن در هوا وجود نداشته باشد .

8- شركتها و موسسات حمل و نقل جاده اي موظفند تابلوي كه روي آن كلمه (( خطر )) با حروف درشت و به رنگ قرمز نوشته باشد و همچنين علامت مخصوص ماده خطرناك محموله را در چهار قطعه به ابعاد 50×50 سانتيمتر به شكل و به پيوست تهيه و در چهار طرف وسيله نقليه حامل ماده خطرناك نصب نمايند .

9- در صورتي كه مقامات ذي صلاح كشور بدانند به شركت يا موسسه حمل و نقل توصيه خواهد شد كه علاوه بر راننده و كمك راننده ، نماينده اي از طرف موسسه مزبور كه با ماده خطرناك محمول و روش مقابله با خطرات احتمالي آن آشنا باشد ، بدرقه وسيله نقليه حامل ماده خطرناك نمايد .

10- در صورت لزوم وزارت راه و ترابري ( سازمان حمل و نقل و پايانه هاي كشور ) نقشه مسيري را كه وسيله حامل ماده خطرناك براي رسيدن به مقصد بايد طي كند و توقفهاي غير اضطراري بين راه در آن پيش بيني شده است براي تحويل به راننده در اختيار شركت يا موسسه حمل و نقل خواهد گذاشت و راننده مكلف است حتي المقدور از نقاط كم جمعيت و احياناً جادهاي كمربندي شهرها عبور داده شود و توقفهاي بين راه ، دور از وسايل نقليه ديگر و محلهاي امن و خلوت صورت گيرد .

11- رانندگان وسايل نقليه موتوري حامل مواد خطرناك مكلفند در تقاطع راه آهن هر چند علامتي وجود نداشته باشد كاملاً توقف نمايند و پس از حصول اطمينان از بي خطر بودن معبر از تقاطع بگذرند . در هنگام عبور از روي ريل ها مجاز به تعويض دنده نمي باشد .

12- در مواقعي كه راننده وسيله نقليه حامل مواد خطرناك اضطراراً مجبور به توقف مي شود بايد وسيله را حتي المقدور منتهي اليه سمت راست جاده در محوطه باز دور از پلها  و تونلها و تاسيسات رفاهي بين راه متوقف نمايد .

13- در توقفهاي بين راه  و توقفهاي اضطراري بايد هميشه يك نفر از سه نفر راننده  كمك راننده و يا نماينده شركت يا موسسه حمل و نقل مربوط در وسيله يا اطراف آن باقي مانده و از آن مراقبت نمايند .

14- اگر وسيله نقليه حامل مواد خطرناك شب در كنار راه متوقف نمايد و نور كافي در آن محل براي تشخيص اشيا يا اشخاص از فاصله 150 متري وجود نداشته باشد راننده وسيله نقليه ( اعم از اين كه داخل وسيله نقليه باشد يا خارج آن ) موظف است كه در وسط جاده يك چراغ الكتريكي قرمز با باطري در فاصله 70 متري جلو و يكي در فاصله 70 متري عقب و يكي در پهلوي وسيله از كار افتاده بگذارد ،  استفاده  از فانوس يا چراغ مشعل براي اين قبيل وسايل نقليه ممنوع است .

15- در مورد سوخت گيري وسايل نقليه حامل مواد خطرناك نكات زير بايد رعايت شود:

الف- سوخت گيري حتي الا مكان در پمپهاي دور از آبادي بوده و در نقاط كم جمعيت انجام گيرد .

ب- وسيله نقليه اي در جلو يا عقب وسيله نقليه حامل ماده خطرناك مشغول سوختگيري يا در انتظار نوبت نباشد .

ج- موتور وسيله ترابري حامل مواد خطرناك بايد خاموش باشد .

د- راننده ، كمك راننده و يا نماينده موسسه ترابري از وسيله ترابري دور نشوند

16- در صورتي كه وسيله نقليه حامل مواد خطرناك نقص فني  پيدا كند به طوري كه نتوان آن را درمح و در فرصت مناسب تعمير نمود راننده بايد مراتب را به شركت يا موسسه حمل و نقل متبوع اطلاع تا شركت يا موسسه مزبور وسيله نقليه ديگري را براي تحويل گرفتن ماده خطرناك از وسيله نقليه حامل مواد خطرناك اعزام نمايد .

17- در مورد ان دسته از كالاي خطرناك كه مشمول قوانين خاص مي باشند رعايت مقررات مربوطه نيز لازم الاجرا خواهد بود .

 

پيوست دستورالعمل حمل مواد خطرناك:

علامت مخصوص جهت نصب بر روي وسايل نقليه حامل مواد سوزنده ( زمينه اين علامت به رنگ قرمز يا حاشيه نازك مشكي بوده و رنگ شعله به رنگ نارنجي و طول هر ضلع آن 50 سانتي متر مي باشد ).

 علامت مخصوص جهت نصب بر روي وسايل نقليه حامل مواد سمي ( زمينه اين علامت برنگ سفيد با حاشيه نازك مشكي بوده و طول هر ضلع آن 50 سانتي متر مي باشد .)

علامت مخصوص جهت نصب بر روي وسايل نقليه حامل مواد اسيدي ( زمينه اين علامت از 2 بخش سفيد و مشكي تشكيل شده و طول هر ضلع آن 50 سانتي متر مي باشد .)

تابلوي خطر ( زمينه اين تابلو برنگ سفيد با حاشيه و كلمه (( خطر )) برنگ قرمز بوده و طول هر ضلع آن 50 سانتي متر مي باشد )